Viêm khớp dạng thấp ở đàn bà và những điều động cần bi���t

21:26 0 Comments

Bệnh viêm khớp dạng thấp là một bệnh mãn tính kéo dài và có trạng thái để lại nhiều hậu quả xấu cho người bệnh. Bệnh có được chữa khỏi hay không còn tùy thuộc vào nhiều yếu tố: chẩn đoán sớm, xulynuocmiennam đúng, điều động trụ đúng phác đồ và người bệnh phải kiên trì diều trị. Bệnh gặp ở phụ nữ nhiều hơn nam (tỷ lệ 3/1).

Viêm khớp dạng thấp là trường hợp viêm nhiều khớp mạn tính, có thể gặp ở nam và nữ nhưng phụ nữ thường mắc hơn (tỷ lệ giữa nam và nữ là 1/3).

Nguyên nhân dịp và thể hiện của viêm khớp dạng thấp

Có nhiều giả thuyết giáo cho rằng, viêm khớp dạng thấp là bệnh tự miễn do có những chứng cớ cho thấy vai trò quan trọng của danh thiếp đáp tương ứng miễn dịch của các cytokines, may loc nuoc gia dinh danh thiếp lympho T, nhân tố cơ địa, nguyên tố di truyền… Do chưa tìm thấy nguyên do gây viêm khớp dạng thấp một cách chắc chắn, cho nên việc điều trị cũng gặp không ít khó khăn. Bệnh viêm khớp dạng thấp thường gặp ở nữ giới, chiếm tỷ lệ trên dưới 75%. Mọi lứa tuổi có trạng thái bị viêm khớp dạng thấp nhưng tuổi mắc bệnh cao nhất thường từ 30 – 60 tuổi. Các khớp thường bị viêm sớm nhất và hay gặp nhất là bàn tay, cổ tay rồi đến khớp bàn chân, khớp ngón chân… Các khớp thường bị sưng, đau kéo dài và đối cân xứng nhau. Bên cạnh các triệu chứng lâm sàng thì cũng cần làm danh thiếp xét nghiệm cận lâm sàng như: thi hài định tốc độ máu lắng, thi thể định tỷ lệ CRP (C -Reactive Protein), nguyên tố dạng thấp RF (Rheumatoid Factor), chụp X-quang khớp bị đau… Sau khi đã khám kỹ và có đủ danh thiếp kết quả cận lâm sàng thì bác sĩ có trạng thái dựa vào tiêu chuẩn của ACR của Hoa Kỳ 1987 để chẩn đoán có phải viêm khớp dạng thấp hay không. Tiêu chuẩn đó căn bản như sau: cứng khớp buổi sáng; viêm khớp, sưng phần mềm vùng khớp ở ít ra 3 khớp trong mệnh các khớp (khớp ngón gần bàn tay, khớp bàn – ngón tay, khớp cổ tay, khớp khuỷu, khớp gối, khớp cổ chân, khớp bàn – ngón chân); viêm đau khớp đối xứng; tăng nồng độ nguyên tố dạng thấp RF trong huyết thanh; trên X-quang có hình ảnh chuyển biến của xương (mất vôi, hình dải hoặc xói mòn hoặc khuyết xương ở bàn tay, bàn chân, mê hoặc hẹp khe khớp huyễn hoặc dính líu khớp) và có nốt thấp xuất hiện. Chẩn đoán tử thi định khi có ≥ 4 tiêu chuẩn. Người ta thấy rằng viêm khớp dạng thấp có trạng thái để lại di chứng biến dạng khớp bị viêm, co quắp các ngón tay, hạn chế chức năng vận động, teo cơ và có trạng thái bị tàn phế (khoảng từ 10 – 15%). Cũng cần chẩn đoán phân biệt với một số mệnh bệnh có triệu chứng hơi giống viêm khớp dạng thấp như: đau nhức xương mê hoặc mỏi cơ huyễn hoặc mỏi khớp, viêm trói buộc sống dính dáng khớp, viêm khớp phản ứng, viêm khớp vẩy nến là những bệnh thuộc về khớp nhưng phản tương ứng huyết thanh về yếu tố RF âm tính, viêm khớp không đối xứng ở một hoặc nhiều khớp, danh thiếp bệnh này thường gặp ở nam giới. Hoặc một số mệnh bệnh có liên quan đến khớp nhưng không phải viêm khớp dạng thấp như: lupus ban đỏ hệ thống, thoái hóa khớp huyễn hoặc viêm khớp do liên cầu nhóm A (S.pyogenes) gây thấp tim tiến triển…

Bệnh viêm khớp dạng thấp rất khó phát hiện

Ngoài ra, bệnh nhân dịp bị viêm khớp dạng thấp còn có thể có biểu lộ toàn thân và ngoài khớp như: sốt nhẹ, may loc nuoc tot nhat gầy sút, mệt mỏi, ăn ngủ kém, thiếu máu, rối loạn tâm thần thực vật, nổi danh thiếp hạt dưới da, teo cơ rõ rệt vùng quanh khớp tổn thương… Một số mệnh ít trường hợp có trạng thái tổn thương cơ tim, tơ màng ngoài tim, viêm màng phổi nhẹ, xơ phổi, hạch lạc to, lách to, loãng xương, gãy xương tự nhiên, viêm các huyết mạch nhỏ và trung bình, viêm giác mạc, viêm mống mắt trạng thái mi, chèn ép danh thiếp dính dáng thần kinh, nhiễm bột ở thận… Viêm khớp dạng thấp khó chẩn đoán bởi chưng không có một xét nghiệm riêng nào dành cho bệnh này. Triệu chứng bệnh có trạng thái giống như các bệnh khớp khác và chỉ có trạng thái nhận biết triệu chứng đầy đủ sau một thời gian bệnh phát triển. Cho đến nay chưa có phương pháp nào có trạng thái điều trị khỏi viêm khớp dạng thấp. Nguyên tắc chung trong điều trị viêm khớp dạng thấp là phải kiên trì, liên tục, có khi suốt cả thế hệ và cần kết hợp nhiều biện pháp: nội khoa, ngoại khoa, vật lý trị liệu, chỉnh hình… Cách điều động trị chính yếu là nhằm mục mục tiêu chống hiện tượng viêm ở khớp và các mô khác, làm ngưng mê hoặc làm chậm quá trình tiến triển của bệnh, duy trì chức năng của khớp và cơ, đề phòng sự biến dạng, sửa chữa tổn thương ở khớp nhằm giảm đau hay phục hồi chức năng. Bệnh nhân cần được bác sĩ chuyên khoa khớp tư vấn, chẩn đoán thi thể định và chọn lựa biện pháp điều trị thích hợp nhất. Nếu có biểu lộ nghi ngờ mắc bệnh nên đến thầy thuốc sớm để được chẩn đoán, điều trị kịp thời, thời hạn chế tình trạng viêm khớp nặng thêm huyễn hoặc biến chứng nặng có thể xảy ra.

Nên làm chi khi bị viêm khớp dạng thấp?

Bệnh viêm khớp dạng thấp là bệnh mạn tính, kéo dài, để lại nhiều hậu quả xấu mà căn nguyên chưa được xác định một cách chắc chắn. Do vậy, khi nghi ngờ bị bệnh viêm khớp dạng thấp cần đi ngục tù thầy thuốc ngay, tốt nhất là ngục bác sĩ chuyên khoa xương khớp. Khi đã bị bệnh viêm khớp dạng thấp, cần thi thể định là điều trị sớm, tích cực, liên tục và lâu dài. Người bệnh không nên tự mua thuốc hoặc nghe sự chỉ dẫn của người khác mà mua thuốc điều động trị, làm như vậy bệnh chẳng những không khỏi mà đôi khi còn nặng hơn. Không được tiêm bất kể loại thuốc nào vào vùng đau của khớp khi chưa có đồng cân định của bác sĩ chuyên khoa khớp. Đối với đàn bà trong thời kì mang thai mà bị viêm khớp dạng thấp thì phải được chỉ dẫn thật kĩ càng của thầy thuốc chuyên khoa khớp; cần ăn uống đủ chất, làm việc và chế độ sinh hoạt thật điều động độ. Khi hoá con, nếu là con gái cần đặc biệt quan tâm đến chế độ hoá hoạt tốt cho con, tránh làm việc quá sức và làm việc trong điều động kiện thời tiết lạnh. Mọi người bệnh viêm khớp dạng thấp thành thử có chế độ đâm hoạt hợp lý và rèn luyện thân thể đều dặn nhằm tránh biến dạng khớp, cứng khớp, teo cơ. Hàng tháng nên đi ngục bệnh theo định kỳ để bác sĩ theo dõi tình trạng sức khỏe của mình thuận tiện hơn, nếu thấy cần phối hợp điều trị giữa nội khoa, khoa ngoại mê hoặc đấu vật lý liệu pháp thì thầy thuốc sẽ tham mưu kịp thời cho người bệnh biết. viêm khớp dạng thấp là một trong những bệnh cần có sự phối hợp chặt giữa thầy thuốc, người bệnh và gia đình bệnh nhân thì công hiệu điều động trị sẽ được tăng lên.

PGS.TS. BÙI KHẮC HẬU